Agencja Nieruchomości Rolnych, minister spraw wewnętrznych oraz generalny inspektor informacji finansowej będą mogli przeglądać księgi wieczyste, dysponując tylko adresem nieruchomości.
Minister sprawiedliwości chce dać kolejnym podmiotom szerszy dostęp do ksiąg wieczystych. Pracuje więc nad projektem nowelizacji rozporządzenia z 27 listopada 2013 r. w sprawie Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych. Proponuje w nim, żeby o zgodę ministra sprawiedliwości na wielokrotne i nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych mogły występować również: Agencja Nieruchomości Rolnych, generalny inspektor informacji finansowej oraz minister spraw wewnętrznych.
Oznacza to, że podmioty te będą mogły przeglądać księgi wieczyste, nie tylko posiadając numer, ale wykorzystując inne kryteria wyszukiwania, m.in. numer PESEL czy adres nieruchomości. Ten przywilej posiada obecnie ograniczony krąg podmiotów, jak: sądy, komornicy i ZUS. Dla innych podmiotów oraz dla osób fizycznych dostęp do ksiąg wieczystych jest możliwy, tylko gdy posiadają numer księgi wieczystej.
Szerszy dostęp dla nich podyktowany jest tym, że weszły w życie przepisy rangi ustawowej, które przyznały im do tego prawo. Powstała więc konieczność dostosowania do nich także rozporządzenia z 27 listopada 2013 r.
Agencji prawo do szerszego przeglądania ksiąg przyznała ustawa o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Wprowadziła ona nowe zasady obrotu ziemią rolną. Agencji natomiast przyznała bardzo szerokie uprawnienia do kontroli tego obrotu.
Z kolei minister spraw wewnętrznych otrzymał większe uprawnienia kontrolne dotyczące nabywania nieruchomości przez cudzoziemców. Sądy przesyłają np. ministrowi również dokumenty składane do akt rejestrowych, z których wynikałoby nabycie lub objęcie przez cudzoziemców akcji, udziałów albo ogółu praw i obowiązków w spółkach handlowych będących właścicielami lub wieczystymi użytkownikami.
Większe uprawnienia kontrolne na podstawie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej otrzymał również generalny inspektor.
Obecnie wszystkie księgi wieczyste prowadzone są w formie elektronicznej. Ksiąg jest ponad 21 mln. Tylko w tym roku za pomocą przeglądarki internetowej zaglądano do nich 34,4 mln razy.
Etap legislacyjny: konsultacje publiczne